Erbo-uvernino
Ajuga chamaepitys
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Calapito, Erbo-ivernino.
Noms en français : Bugle petit Pin, Ivette.
Descripcioun :L'erbo-uvernino es uno planto bourihudo que trachis dins li tepiero seco, lis ermas e li champ. Fai de mato mai o mens ramificado. Se recounèis peréu à si pichòti flour jauno citroun e à si fueio en pato d'aucèu (fotò). Coumpara emé la pichouno-calapito que ié sèmblo un pau.
Usanço :L'erbo-uvernino fai partido de la teriaco, contro-pouisoun de la farmacìo maritimo dóu siècle XVIIIen.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Ajuga
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Tepiero seco
- Colo
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ajuga chamaepitys (L.) Schreb., 1773
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753